เคยไหมเดินผ่านทางเข้าบ้านตอนค่ำแล้วไฟไม่สว่าง ทั้งที่กลางวันแดดแรงสุดๆ ไฟติดบ้าง ดับบ้าง บางวันสว่างไม่ถึงเช้า บางชุดกลางวันดันติด กลางคืนกลับมืดสนิท แล้วปัญหาเหล่านี้มักมาจากไม่กี่จุดเท่านั้น ไฟโซล่าเซลล์ไม่ติดเกิดจากอะไรกันแน่? จริงๆ แล้วมีสาเหตุหลักๆ ที่ควรรู้ไว้ เพราะบางครั้งคุณอาจแก้ไขได้ด้วยตัวเอง ไม่ต้องรอช่างมาตรวจสอบ

บทความนี้ Energy Reform Solar จะพาคุณเจาะลึก 5 สาเหตุสำคัญที่ทำให้โซลาร์ของคุณ “ดับสนิท” พร้อมแนวทางแก้ไขที่ถูกต้องและทำตามได้ง่าย 

ไฟโซล่าเซลล์ไม่ติด เกิดจากอะไร?

1. แบตเตอรี่หมดอายุหรือชำรุด

แบตเตอรี่เป็นชิ้นส่วนสำคัญที่สุดของระบบโซล่าเซลล์ ถ้าแบตเสื่อมสภาพ ระบบก็จะใช้งานไม่ได้ตามปกติ โดยปกติแบตจะใช้ได้ประมาณ 3 – 5 ปี ขึ้นอยู่กับชนิดและการดูแล

อาการที่บอกว่าแบตมีปัญหา:

• ไฟโซล่าเซลล์สว่างไม่ถึงเช้า ติดได้แค่ 2 – 3 ชั่วโมงแรกก็ดับเฉยๆ
• ไฟโซล่าเซลล์กระพริบ เกิดจากแบตที่เก็บพลังงานได้ไม่เต็มที่
• ไฟสว่างน้อยลงเรื่อยๆ แม้จะชาร์จเต็มวัน

วิธีแก้ไข: ควรตรวจสอบสถานะแบตเตอรี่เป็นประจำ โดยเฉพาะถ้าใช้งานมานานกว่า 3 ปี หากแบตเตอรี่เสื่อมจริงหรือเสียถาวร การเปลี่ยนแบตเตอรี่ใหม่เท่านั้น คือทางออกที่ดีที่สุด เพราะไม่สามารถซ่อมแซมให้กลับมามีประสิทธิภาพดังเดิมได้ แบตที่ดีจะช่วยให้ไฟโซล่าเซลล์สว่างถึงเช้าได้อย่างเต็มประสิทธิภาพ

2. แผงโซลาร์เซลล์เปื้อนหรือถูกบังแสง

แผงโซลาร์เซลล์ คือส่วนที่ทำหน้าที่รับแสงแดดเพื่อแปลงเป็นพลังงานไฟฟ้า แต่ประสิทธิภาพจะลดลงทันทีหากมีสิ่งกีดขวางการรับแสง ปัญหาที่เจอบ่อยที่สุดคือแผงเปื้อนฝุ่นละออง ใบไม้แห้ง หรือคราบมูลนก สิ่งเหล่านี้จะไปบดบังการรับแสง ทำให้ประสิทธิภาพการชาร์จไฟตก

ทำไมแผงโซลาร์เซลล์ถึงทำงานไม่เต็มที่:

• ฝุ่นกับสิ่งสกปรกเกาะเยอะ ลดการรับแสงได้ถึง 20 – 30%
• ต้นไม้หรือสิ่งกีดขวางที่โตขึ้นมาทีหลังมาบังแสง
• มูลนกหรือใบไม้เกาะเป็นจุดๆ ทำให้ชาร์จไฟไม่สม่ำเสมอ

ไฟโซล่าเซลล์กลางวันติด กลางคืนไม่ติด อาจเป็นเพราะแผงชาร์จแบตไม่เต็มที่ตอนกลางวัน บางทีต้นไม้โตมาบังแสงโดยที่เราไม่ทันสังเกต

วิธีแก้ไข: หมั่นทำความสะอาดแผงโซลาร์เซลล์ ทุกๆ 2 – 3 เดือน ใช้เพียงน้ำสะอาดกับผ้านุ่มหรือแปรงขนอ่อนเช็ดเบาๆ ก็พอ ห้ามใช้สารเคมีรุนแรง หรือขัดถูแรงๆ เพราะอาจทำให้ผิวแผงเสียหายได้ นอกจากนี้ ตรวจสอบให้แน่ใจว่าสถานที่ติดตั้งแผงโซล่าเซลล์ไม่มีสิ่งใดมาบดบังแสงอาทิตย์ตลอดทั้งวัน ถ้ามีกิ่งไม้ที่บังแสง ให้ตัดแต่งออกอย่างสม่ำเสมอ

3. สายไฟหลวมหรือจุดต่อเป็นสนิม

ปัญหาเกี่ยวกับสายไฟและจุดเชื่อมต่ออาจฟังดูไม่ร้ายแรง แต่เป็นอีกสาเหตุสำคัญที่ทำให้ไฟโซล่าเซลล์ไม่ติด หรือทำให้ไฟโซล่าเซลล์กระพริบ เกิดจากการเชื่อมต่อที่ไม่เสถียร ถ้าปล่อยไว้นานจะทำให้ระบบเสียหายมากขึ้น

จุดไหนที่ต้องเช็กบ้าง:

• ขั้วต่อระหว่างแผงโซล่าร์กับคอนโทรลเลอร์
• ขั้วต่อระหว่างคอนโทรลเลอร์กับแบต
• ขั้วต่อระหว่างแบตกับหลอดไฟ

วิธีแก้ไข: ตรวจสอบสายไฟทั้งหมดอย่างน้อยปีละ 1 – 2 ครั้ง หากพบจุดต่อที่หลวมให้ขันให้แน่น ถ้าเห็นสนิมให้ขูดออกแล้วทำความสะอาด ควรใช้เทปพันสายไฟสำหรับงานภายนอก หรือตลับครอบจุดต่อที่มีคุณภาพ เพื่อป้องกันความชื้นเข้าสู่ระบบ ที่สำคัญที่สุดคือ ต้องตัดไฟก่อนการซ่อมแซมทุกครั้ง เพื่อความปลอดภัย

4. เซนเซอร์แสงเสียหรือผิดตำแหน่ง

โคมไฟถนนโซล่าเซลล์ ส่วนใหญ่ใช้เซ็นเซอร์แสง (Light Sensor) เป็นตัวควบคุมการเปิด-ปิดไฟอัตโนมัติ เมื่อเซ็นเซอร์เสียหรือทำงานผิดปกติ ก็อาจทำให้เกิดปัญหา เช่น ไฟโซล่าเซลล์ไม่ติดกลางคืน หรือไฟติดทั้งวันทั้งคืนจนทำให้แบตเตอรี่หมดเร็ว

รู้ได้ยังไงว่าเซนเซอร์มีปัญหา:

• ไฟโซล่าเซลล์ไม่ติดกลางคืน แต่กดสวิตช์เปิด – ปิดใหม่แล้วไฟติด
• ไฟติดทั้งวันทั้งคืน แบตก็เลยหมดเร็ว
• ไฟเปิด – ปิดไม่ตรงเวลา บางทีติดตอนกลางวัน

วิธีแก้ไข: ทดสอบการทำงานของเซ็นเซอร์โดยการปิดบังแสงที่เซ็นเซอร์ตอนกลางวัน หากไฟติดขึ้นมาทันทีแปลว่าเซ็นเซอร์ยังใช้ได้ หากไม่ใช่ ให้ลองปรับความไวของเซ็นเซอร์ (ถ้าทำได้) หรือพิจารณาเปลี่ยนเซ็นเซอร์ใหม่ หากไม่มั่นใจในขั้นตอนการเปลี่ยน ควรปรึกษาบริษัทติดตั้งโซล่าเซลล์ที่มีความชำนาญ

5. คอนโทรลเลอร์ชาร์จเสียหรือตั้งค่าผิด

คอนโทรลเลอร์ชาร์จ (Charge Controller) เป็นเหมือนสมองของระบบโซล่าเซลล์ มีหน้าที่ควบคุมกระบวนการชาร์จไฟจากแผงโซลาร์เซลล์เข้าสู่แบตเตอรี่ และป้องกันไม่ให้แบตเตอรี่ชาร์จเกิน (Overcharge) หรือจ่ายไฟจนหมด (Deep Discharge) หากตัวนี้เสียหรือมีการตั้งค่าที่ไม่ถูกต้อง ระบบทั้งหมดก็จะวุ่นวาย

รู้ได้ไงว่าคอนโทรลเลอร์มีปัญหา:

• ไฟ LED บนตัวคอนโทรลเลอร์แสดงสถานะผิดปกติ
• แบตชาร์จไม่เข้าแม้จะมีแสงแดดเต็มๆ
• ระบบไฟไม่ทำงานเลยแม้แบตจะเต็ม

วิธีแก้ไข: ตรวจสอบไฟแสดงสถานะบนคอนโทรลเลอร์ หากพบความผิดปกติ ให้อ่านคู่มือเพื่อตั้งค่าใหม่ให้ตรงกับชนิดแบตเตอรี่ แต่ถ้าพบว่าตัวคอนโทรลเลอร์เสียหายจริงๆ การเปลี่ยนใหม่จะดีที่สุด ควรเลือกซื้อคอนโทรลเลอร์จากผู้จำหน่ายที่เชื่อถือได้และมีระบบป้องกันครบถ้วน

วิธีป้องกันและบำรุงรักษา ก่อนที่ “ไฟโซล่าเซลล์ไม่ติด”

เมื่อคุณทราบแล้วว่าไฟโซล่าเซลล์ไม่ติดเกิดจากสาเหตุอะไร การป้องกันย่อมดีกว่าการแก้ไขเสมอ การบำรุงรักษาง่ายๆ สม่ำเสมอ จะช่วยยืดอายุและเพิ่มประสิทธิภาพของระบบโซล่าเซลล์ได้อย่างมาก

• ทำความสะอาดสม่ำเสมอ: การทำความสะอาดแผงโซลาร์เซลล์เป็นประจำช่วยเพิ่มประสิทธิภาพในการชาร์จไฟได้มากถึง 10 – 20%
• ตรวจสอบจุดต่อ: ตรวจสอบสายไฟและจุดเชื่อมต่อทุก 6 เดือนเพื่อความแน่นหนาและป้องกันสนิม
• เลือกอุปกรณ์คุณภาพ: การเลือกติดตั้งแผงโซล่าเซลล์ และอุปกรณ์อื่นๆ ที่มีคุณภาพสูงตั้งแต่แรก แม้ราคาอาจจะสูงกว่าเล็กน้อย แต่จะช่วยให้ใช้งานได้ยาวนานและมีปัญหาจุกจิกน้อยกว่ามาก
• การบันทึกข้อมูล: ลองบันทึกจำนวนชั่วโมงที่ไฟติด หรือระดับความสว่างเป็นประจำ จะช่วยให้คุณเห็นความผิดปกติได้เร็วขึ้น หากไฟเริ่มสว่างน้อยลง หรือไฟโซล่าเซลล์สว่างไม่ถึงเช้า อย่ารอให้ระบบเสียหมด ควรรีบเรียกช่างมาเช็กทันที

เมื่อไรควรเรียกผู้เชี่ยวชาญ

แม้ว่าหลายปัญหาจะแก้ไขเองได้ แต่หากคุณตรวจสอบเบื้องต้นแล้วไม่พบสาเหตุ หรือไม่มั่นใจในขั้นตอนการซ่อมแซมที่เกี่ยวข้องกับระบบไฟฟ้าที่ซับซ้อนไฟถนนโซล่าเซลล์ไม่ติด จากสาเหตุใหญ่ๆ คุณควรปรึกษาผู้เชี่ยวชาญดีกว่า

• ความซับซ้อน: ปัญหาที่เกี่ยวข้องกับคอนโทรลเลอร์ หรือการเดินสายไฟภายในที่มองไม่เห็น ควรให้ช่างมืออาชีพเป็นผู้ดูแล เพื่อความถูกต้องและปลอดภัย เพราะความผิดพลาดอาจนำไปสู่การลัดวงจรหรือไฟไหม้ได้
• การรับประกัน: หากระบบโซล่าเซลล์ของคุณยังอยู่ในระยะเวลารับประกัน ให้ติดต่อบริษัทติดตั้งโซล่าเซลล์โดยตรง การซ่อมเองอาจทำให้การรับประกันเป็นโมฆะได้
• การบำรุงรักษาประจำปี: การให้ช่างมืออาชีพมาบำรุงรักษาประจำปี ช่วยให้ตรวจพบความเสียหายเล็กน้อยก่อนจะลุกลามเป็นปัญหาใหญ่ ซึ่งค่าบำรุงรักษาย่อมถูกกว่าค่าซ่อมแซมที่เกิดขึ้นภายหลังมาก

บทส่งท้าย

ปัญหาไฟโซล่าเซลล์ไม่ติด มีสาเหตุหลักๆ 5 อย่างที่ควรเช็กตามลำดับ การดูแลรักษาและตรวจสอบอย่างสม่ำเสมอเป็นกุญแจสำคัญในการทำให้ ระบบโซล่าเซลล์ ทำงานเต็มประสิทธิภาพ สิ่งสำคัญไม่แพ้กันคือการติดตั้งโซล่าเซลล์ ให้ถูกต้องตั้งแต่เริ่มต้น การเลือกบริษัทติดตั้งโซล่าเซลล์ที่มีประสบการณ์และให้บริการหลังการขายที่ดีจะช่วยให้คุณมั่นใจในระยะยาว

Energy Reform Solar ผู้เชี่ยวชาญด้านการติดตั้งและดูแลระบบโซล่าเซลล์ที่มีประสบการณ์ยาวนาน ด้วยทีมช่างมืออาชีพที่พร้อมให้คำปรึกษาและแก้ไขปัญหาทุกประเภท ตั้งแต่โคมไฟถนนโซล่าเซลล์ ไปจนถึงระบบโซลาร์เซลล์ขนาดใหญ่ เรามุ่งมั่นให้บริการที่มีคุณภาพและดูแลลูกค้าอย่างใกล้ชิด เพื่อให้ระบบโซล่าเซลล์ของคุณทำงานได้อย่างเต็มประสิทธิภาพตลอดอายุการใช้งาน คุณกำลังประสบปัญหาไฟโซล่าเซลล์ไม่ติด หรือต้องการติดตั้งแผงโซล่าเซลล์ระบบใหม่ที่เชื่อถือได้อยู่ใช่ไหม? ปรึกษาฟรี